Balansventilatie met warmterecuperatie: werking en rendement

Balansventilatie met warmterecuperatie (WTW) wordt steeds vaker toegepast in energiezuinige woningen en renovaties. Het systeem zorgt continu voor verse lucht, zonder dat waardevolle warmte verloren gaat. In dit artikel leggen we uit hoe balansventilatie met warmterecuperatie werkt, welk rendement je mag verwachten en waarom het systeem bijdraagt aan een gezond binnenklimaat én lagere energiekosten.

Wat is balansventilatie met warmterecuperatie?

Balansventilatie is een mechanisch ventilatiesysteem waarbij evenveel lucht wordt afgevoerd als aangevoerd. De “balans” zorgt ervoor dat er geen onder- of overdruk in de woning ontstaat.

Warmterecuperatie betekent dat de warmte van de afgevoerde binnenlucht wordt overgedragen aan de verse buitenlucht via een warmtewisselaar. De luchtstromen mengen niet, maar de warmte wordt wél gerecupereerd.

👉 Lees ook Hoe ventilatie energie bespaart en je luchtkwaliteit verbetert voor de bredere context.

Hoe werkt balansventilatie met WTW?

De werking verloopt in vier stappen:

1. Afvoer van vervuilde lucht
   Vochtige en vervuilde lucht wordt afgevoerd uit ruimtes zoals badkamer, keuken en toilet.
2. Aanvoer van verse buitenlucht
   Verse lucht wordt van buiten aangezogen en gefilterd voordat ze de woning binnenkomt.
3. Warmteoverdracht in de warmtewisselaar
   De afgevoerde warme lucht geeft haar warmte af aan de binnenkomende koude lucht, zonder dat de luchtstromen mengen.
4. Verdeling van voorverwarmde lucht
   De voorverwarmde, frisse lucht wordt verspreid naar leefruimtes zoals woonkamer en slaapkamers.

Het resultaat: frisse lucht met minimaal warmteverlies.

Wat is het rendement van warmterecuperatie?

Het rendement van een WTW-systeem geeft aan hoeveel warmte wordt teruggewonnen uit de afgevoerde lucht.
In de praktijk betekent dit:

• een sterk verminderde verwarmingsvraag,
• stabiele binnentemperaturen,
• minder temperatuurschommelingen.

Een goed ontworpen en correct onderhouden installatie behoudt zijn rendement jaar na jaar.

👉 Meer over onderhoud lees je in Vijf signalen dat je ventilatiesysteem onderhoud nodig heeft.

De voordelen van balansventilatie met WTW

Energie-efficiëntie

Doordat warmte wordt gerecupereerd, moet de verwarming minder hard werken. Dat maakt balansventilatie bijzonder interessant in goed geïsoleerde woningen.

Gezonde luchtkwaliteit

Het systeem voert continu CO₂, vocht en vervuilende stoffen af en zorgt voor een constante toevoer van gefilterde lucht.

Minder vochtproblemen

Door gecontroleerde luchtverversing blijft de luchtvochtigheid stabiel, wat de kans op condens en schimmel sterk vermindert.

👉 Zie ook Mythes over ventilatie ontkracht: frisse lucht is geen warmteverlies

Wanneer is balansventilatie een goede keuze?

Balansventilatie met warmterecuperatie is vooral geschikt bij:

• nieuwbouwwoningen met hoge isolatiegraad,
• grondige renovaties,
• woningen met terugkerende condens- of vochtproblemen,
• bewoners die comfort en energiezuinigheid willen combineren.

In woningen met structureel vocht (zoals opstijgend of doorslaand vocht) moet het systeem wel gecombineerd worden met een oorzaakgerichte oplossing.

👉 Lees ook Vochtproblemen oplossen.

Aandachtspunten bij balansventilatie

• Correct ontwerp: debieten en kanalen moeten juist berekend zijn.
• Goede filtering: essentieel voor luchtkwaliteit en rendement.
• Regelmatig onderhoud: filters reinigen of vervangen.
• Geluid: een goede plaatsing voorkomt storend ventilatiegeluid.

FAQ over balansventilatie met warmterecuperatie

Is balansventilatie geschikt voor elke woning?
Niet altijd. In slecht geïsoleerde woningen kan het rendement lager liggen. Een analyse vooraf is belangrijk.

Moet het systeem continu draaien?
Ja, maar het past zich automatisch aan de luchtkwaliteit en vochtigheid aan.

Kan balansventilatie vochtproblemen oplossen?
Het voorkomt condensatie, maar lost geen structurele vochtproblemen op zonder bijkomende maatregelen.

Verbruikt een WTW-systeem veel elektriciteit?
Het verbruik is beperkt en wordt vaak ruimschoots gecompenseerd door energiebesparing op verwarming.

‍